Wat is het beste alternatief voor gas? Verwarmen, koken en wonen zonder aardgas
Duurzaam wonen is allang geen trend meer, het is de nieuwe standaard. Steeds meer mensen willen hun woning gasloos maken en kiezen daarom voor slimme, toekomstbestendige oplossingen zoals de bodemwarmtepomp. Deze geavanceerde installatie haalt warmte uit de bodem en gebruikt die om je huis en water efficiënt te verwarmen. Het resultaat? Een comfortabel binnenklimaat, lage energiekosten en een flinke stap richting energieneutraal wonen.
Maar waarom wint de bodemwarmtepomp juist nu zo sterk aan populariteit? Dat komt doordat:
- De energietransitie versnelt en gas steeds duurder wordt
- Nieuwbouw vaak verplicht gasloos moet zijn
- Mensen in bestaande woningen actief op zoek zijn naar duurzame alternatieven
Een bodemwarmtepomp is vooral interessant voor wie toekomstgericht wil investeren. Denk aan:
- Huiseigenaren met een nieuwbouwwoning of een flinke renovatie
- Energiebewuste gezinnen die hun verbruik drastisch willen verlagen
- Mensen die comfort willen combineren met milieuwinst
In dit artikel leer je precies wat een bodemwarmtepomp is, hoe het systeem werkt en wat je kunt verwachten qua kosten, rendement en installatie. Ook vergelijken we de bodemwarmtepomp met andere warmtepompen, zoals de populaire lucht-water warmtepomp, zodat jij een weloverwogen keuze kunt maken.
Heb jij helemaal geen zin om veel te lezen? Plan dan gewoon gesprek in met een specialist van Slimvanhetgasaf.nl
Wat is een bodem(water)warmtepomp?
Een bodemwarmtepomp, ook wel bodem-water warmtepomp genoemd, is een duurzame verwarmingsoplossing die gebruikmaakt van de constante temperatuur in de aardbodem. In plaats van gas te verbranden, onttrekt dit systeem warmte uit de grond en zet die om in bruikbare energie voor het verwarmen van je woning en warm en warm tapwater.
Wat kost een bodemwarmtepomp?
De keuze voor een bodemwarmtepomp is een duurzame investering, maar wel een die je goed moet overwegen. Het systeem vraagt namelijk om een hogere initiële investering dan andere warmtepompen, vooral vanwege de bronboring en de complexiteit van de installatie.
Totale kosten: tussen de €15.000 en €25.000
De gemiddelde totaalprijs voor een bodemwarmtepomp ligt tussen de €15.000 en €25.000, inclusief btw, bronboring en installatie. In sommige gevallen (bij grotere woningen of complexere situaties) kunnen de kosten nog iets hoger uitvallen.
Subsidie via de ISDE-regeling
Via de ISDE-regeling kun je een deel van je investering terugkrijgen. Voor bodemwarmtepompen is dit bedrag hoger dan bij luchtwarmtepompen, met subsidies tot wel €4.350, afhankelijk van het type en vermogen.
Hoe werkt een bodemwarmtepomp precies?
Een bodemwarmtepomp werkt met een gesloten of open bron die in de bodem wordt aangebracht:
- Bij een gesloten bron wordt een buizensysteem (vaak een lus) verticaal of horizontaal in de grond geplaatst. Door deze leidingen stroomt een antivriesvloeistof die de warmte uit de aarde opneemt.
- Bij een open bron wordt grondwater opgepompt, de warmte wordt eruit gehaald en het afgekoelde water wordt weer terug in de bodem gebracht.
De opgenomen warmte gaat vervolgens via de warmtepomp naar je verwarmingssysteem, meestal vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren. In de zomer kan het systeem zelfs omgekeerd werken, waardoor je woning passief gekoeld wordt met de koelte uit de bodem.
Verschil met een luchtwarmtepomp of hybride warmtepomp
In tegenstelling tot een lucht-water warmtepomp, die warmte onttrekt aan de buitenlucht, maakt een bodemwarmtepomp gebruik van de stabiele temperatuur in de aarde. Dat zorgt voor een hogere efficiëntie en betere prestaties, vooral tijdens koude winterdagen.
Ook vergeleken met een hybride warmtepomp (die nog deels op gas werkt), is de bodemwarmtepomp een volledig gasloze oplossing. Het is dan ook een populaire keuze bij nieuwbouwprojecten of woningen die volledig van het gas af gaan.
Voordelen van een bodemwarmtepomp
Waarom kiezen steeds meer huiseigenaren voor een bodemwarmtepomp? Simpel: het is een toekomstgerichte oplossing die comfort, energiebesparing, duurzaamheid en aantrekkelijke subsidies combineert. Hieronder zetten we de belangrijkste voordelen voor je op een rij.
Voordeel 1. Hoge efficiëntie dankzij constante bodemtemperatuur
In de winter is de buitenlucht koud, maar de temperatuur in de grond blijft relatief stabiel. Dat maakt de bodemwarmtepomp extra efficiënt: het systeem hoeft minder hard te werken om warmte op te wekken, wat resulteert in een hoog rendement. Dit betekent: meer warmte voor minder elektriciteit.
Voordeel 2: Lage energiekosten
Hoewel de initiële investering hoger ligt dan bij bijvoorbeeld een luchtwarmtepomp, betaalt een bodemwarmtepomp zich op de lange termijn terug. Door de lage verbruikskosten en het hoge rendement kun je jaarlijks honderden euro’s besparen op je energierekening. Zeker bij stijgende energieprijzen wordt dat verschil alleen maar groter.
Voordeel 3: Perfect te combineren met vloerverwarming of wandverwarming
Een bodemwarmtepomp werkt het beste op lage temperaturen, waardoor het ideaal samenwerkt met een vloerverwarming of wandverwarming. Zo profiteer je van een gelijkmatige warmteverdeling in huis en een comfortabel binnenklimaat.
Voordeel 4: Passieve koeling in de zomer
Uniek aan de bodemwarmtepomp is dat het systeem in de zomer ook kan koelen. En dat zonder dat er een aparte airco nodig is. Door de koelte uit de bodem, door je vloer- of wandverwarming te laten stromen, wordt je huis op een natuurlijk manier gekoeld, ook wel passieve koeling genoemd. Comfortabel en energiezuinig.
Voordeel 5: Duurzaam en milieuvriendelijk
Een bodemwarmtepomp gebruikt geen fossiele brandstoffen en stoot zelf geen CO₂ uit. Zeker in combinatie met zonnepanelen is het mogelijk om volledig energieneutraal te verwarmen. Zo draag je actief bij aan het verminderen van je ecologische voetafdruk en ben je voorbereid op een toekomst zonder aardgas.
Voordeel 6: Aantrekkelijke subsidies via ISDE-regeling
De investering in een bodemwarmtepomp wordt een stuk toegankelijker dankzij de investeringsubsidie duurzame energie (ISDE). Deze landelijke regeling geeft je tot wel €4.350 subsidie, afhankelijk van het type en vermogen van de warmtepomp. Daarmee verlaag je de aanschafkosten aanzienlijk. Combineer je de warmtepomp met andere energiebesparende maatregelen, zoals isolatie of zonnepanelen? Dan kun je vaak nog meer subsidie ontvangen. Zo wordt duurzaam verwarmen niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor je portemonnee.
Nadelen van een bodemwarmtepomp
Een bodemwarmtepomp is een slimme en duurzame keuze, maar het is belangrijk om ook realistisch te kijken naar de mogelijke beperkingen en aandachtspunten. Zo kan je een weloverwogen beslissing maken die past bij jouw woonsituatie en budget.
Nadeel 1: Hoge investering vooraf
De aanschaf- en installatiekosten van een bodemwarmtepomp liggen aanzienlijk hoger dan bij andere warmtepompen. Reken op een investering van €15.000 tot €25.000, afhankelijk van de woning, bronboring en installatie complexiteit. Hoewel deze kosten zich op termijn gaan terugverdienen, moet je wel bereid zijn om vooraf flink te investeren.
Nadeel 2: Vergunning of melding vereist bij bronboring
Voor het aanleggen van een bodemwarmtepomp moet er een bron worden geboord in de grond. Hiervoor is in de meeste gevallen een vergunning nodig of moet er op zijn minst een melding gedaan worden bij de gemeente of het waterschap. Dit kan de doorlooptijd van het project verlengen en brengt extra regelwerk met zich mee.
Nadeel 3: Niet geschikt voor elke locatie
Een bodemwarmtepomp vraagt om voldoende ruimte en de juiste bodemgesteldheid. Bij een klein perceel, een hoog grondwaterpeil of een ongeschikte bodemstructuur kan de aanleg technisch lastig of zelfs onmogelijk zijn. Een goede bodemscan en locatie analyse vooraf is daarom essentieel.
Is jouw tuin geschikt? Neem contact op en wij regelen een bodemscan.
Nadeel 4: Complexere installatie dan een luchtwarmtepomp
Het installeren van een bodemwarmtepomp is specialistisch werk. Niet alleen de warmtepomp zelf, maar vooral de aanleg van de bron vereist expertise en zware apparatuur. Dit maakt het systeem ingewikkelder en tijdrovender om te installeren dan een lucht-water warmtepomp, die vaak binnen enkele dagen geplaatst kan worden.
Prijsopbouw van een bodemwarmtepomp
| Onderdeel | Gemiddelde kosten |
|---|---|
| Warmtepomp (unit zelf) | €6.000 – €10.000 |
| Bodembron / boring | €4.000 – €8.000 |
| Installatie en inregeling | €3.000 – €5.000 |
| Aanpassingen aan cv-systeem | €1.000 – €3.000 |
| Totaal | €14.000 – €26.000 |
Onderhoudskosten: relatief laag
Een bodemwarmtepomp heeft weinig bewegende onderdelen en vergt daardoor weinig onderhoud. Dat betekent geen onverwachte kosten en weinig omkijken naar het systeem. Bij Slimvanhetgasaf.nl kun je terecht voor professioneel onderhoud en periodieke controle, zodat je installatie altijd optimaal blijft presteren.
Gemiddeld kost dit onderhoud tussen de €150 en €250 per jaar. Een stuk lager dan bij een traditionele cv-ketel. Zo bespaar je niet alleen op energie, maar ook op servicekosten op de lange termijn.
Tot wel €4.350 subsidie via de ISDE-regeling
Via de ISDE-regeling (investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing) kun je een flink deel van je investering terugkrijgen. Voor bodemwarmtepompen is de subsidie vaak hoger dan voor luchtwarmtepompen, mede vanwege het hogere rendement. De subsidie kan oplopen tot €4.350, afhankelijk van het type en vermogen van de installatie.
Terugverdientijd
De terugverdientijd van een bodemwarmtepomp ligt gemiddeld tussen de 8 en 15 jaar, afhankelijk van:
- Je energieverbruik
- Gas- en stroomprijzen
- Je het combineert met zonnepanelen
- De hoogte van de subsidie
Direct na installatie geniet je van lagere energiekosten en stijgt de waarde van je woning dankzij deze duurzame investering.
Vergelijking met luchtwarmtepomp
| Kenmerk | Bodemwarmtepomp | Lucht-water warmtepomp |
|---|---|---|
| Aanschafkosten | €15.000 – €25.000 | €7.000 – €12.000 |
| Efficiëntie in winter | Hoog | Lager bij strenge kou |
| Levensduur | 20-25 jaar | 15-20 jaar |
| Geluidsniveau | Stil | Buitenunit kan geluid maken |
| Koelen mogelijk | Ja, passief koelen | Alleen actief (met meer stroomverbruik) |
Installatie van een bodemwarmtepomp, hoe gaat dat in zijn werk?
De installatie van een bodemwarmtepomp is wat complexer dan bij andere warmtepompen, maar met een goed stappenplan weet je precies waar je aan toe bent. Hieronder leggen we uit hoe het proces eruit ziet, van eerst advies tot de oplevering van een werkend systeem.
Stap 1: Advies op maat en berekening van het vermogen
Het begint met een warmteverliesberekening van je woning. Op basis van de isolatiegraad, het woonoppervlak en je warmwaterbehoefte berekent de adviseur welke type bodemwarmtepomp en vermogen nodig is. Dit vormt de basis voor een passend systeem en zorgt ervoor dat je later niet te veel of te weinig capaciteit hebt.
Bij Slimvanhetgasaf.nl wordt dit meestal gecombineerd met een gratis adviesgesprek, waarbij ook subsidies, kosten en technische haalbaarheid worden besproken.
Stap 2: Vergunning aanvragen of melding doen
Voor het aanleggen van een bodemwarmtepomp is in veel gevallen een vergunning of melding bij het waterschap nodig, vooral bij een verticale bronboring. Slimvanhetgasaf.nl ondersteunt je bij de aanvraagprocedure. Reken op een wachttijd van enkele weken voor de vergunning of melding.
Let op: De installatie moet met een kraan of boorinstallatie bij je perceel kunnen komen. Zorg dus dat je tuin of oprit bereikbaar is.
Stap 3: Bronboring en aanleg van het buizensysteem
Vervolgens wordt de bron geboord. Dan kan horizontaal (bij veel ruimte) of verticaal (bij beperkte ruimte). Bij een gesloten systeem worden leidingen diep in de grond geplaatst, gevuld met antivriesvloeistof. Deze leidingen vormen de verbinding tussen de aardwarmte en je warmtepomp.
Deze stap duurt meestal 1 tot 2 dagen, afhankelijk van de bodemgesteldheid.
Stap 4: Aansluiten van de warmtepomp op je verwarmingssysteem
De warmtepompunit wordt binnen geplaatst, bijvoorbeeld in de bijkeuken of technische ruimte. Daarna wordt deze aangesloten op:
- Je vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren
- Het warmtapwatersysteem (vaak met een boiler)
- Het elektranet
Ook wordt het systeem ingeregeld en getest op optimale werking.
Stap 5: Oplevering en uitleg
Na installatie krijg je uitleg over het gebruik van de warmtepomp, inclusief tips voor het dagelijks gebruik en eventueel onderhoud. Daarbij bieden we ook hulp aan bij het aanvragen van de ISDE-subsidie.
Tijdlijn van de installatie
| Fase | Gemiddelde duur |
|---|---|
| Advies en berekening | 1-2 weken |
| Vergunning of melding | 2-6 weken (afhankelijk van regio) |
| Bronboring en buizen aanleggen | 1-2 dagen |
| Plaatsen en aansluiten warmtepomp | 3-5 dagen |
| Inregelen en opleveren | 1 dag |
| Totale doorlooptijd | 4 tot 8 weken |
Bodemwarmtepomp in een bestaande woning, wat is er mogelijk?
Veel mensen denken dat een bodemwarmtepomp alleen geschikt is voor nieuwbouwwoningen, maar ook in een bestaande woning is installatie vaak mogelijk, mits je met een aantal belangrijke factoren rekening houdt. Hieronder bespreken we de belangrijkste aandachtspunten.
Isolatie is de sleutel tot succes
Een bodemwarmtepomp werkt het best in een goed geïsoleerd huis. Omdat het systeem op lage temperaturen draait, is het belangrijk dat warmte niet onnodig verloren gaat. Denk aan:
- Goede dak-, vloer- en gevelisolatie
- HR++ of triple glas
- Het beperken van tocht en koudebruggen
Hoe beter de isolatie, hoe efficiënter de warmtepomp werkt en hoe lager je energiekosten.
Voldoende ruimte nodig voor bron en unit
Voor de bronboring is buiten voldoende ruimte nodig, meestal in de tuin. Bij kleinere percelen kan dat een uitdaging zijn, al zijn verticale boringen mogelijk vanaf ca. 1,5 x 1,5 meter werkruimte. Binnen heb je plek nodig voor de warmtepompunit, die qua formaat vergelijkbaar is met een koelkast.
Let er bij plaatsing op dat een kraan of boorinstallatie jouw perceel goed moet kunnen bereiken.
Afgiftesysteem controleren, vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren
Een bestaande woning met vloerverwarming is ideaal, maar ook als je nog gewone radiatoren hebt, is een bodemwarmtepomp mogelijk. In dat geval moet je:
- Overstappen op lage temperatuur radiatoren, of
- Gedeeltelijk vloerverwarming aanleggen
Dit vraagt om extra investering, maar verhoogt het comfort en rendement van het systeem
Hoe lang duurt de installatie?
De installatie van een bodemwarmtepomp in een bestaande woning duurt gemiddeld 1 tot 3 weken. De duur hangt af van:
- Beschikbaarheid van de installateur en boorploeg van Slimvanhetgasaf
- Of er extra werkzaamheden nodig zijn (zoals vloerverwarming aanleggen)
- Eventuele wachttijd voor vergunningen
De boring zelf is meestal binnen 1 à 2 dagen klaar. Het inregelen van het systeem gebeurt als laatste stap.
Onderhoud en levensduur van een bodemwarmtepomp
Een van de grote voordelen van een bodemwarmtepomp is dat het systeem niet alleen zuinig, maar ook onderhoudsarm en betrouwbaar is. Toch is het belangrijk om te weten wat je mag verwachten qua onderhoud, levensduur en eventuele slijtage.
Hoe vaak is onderhoud nodig?
Een bodemwarmtepomp heeft jaarlijks of tweejaarlijks onderhoud nodig, afhankelijk van het merk en de installateur. Tijdens dit onderhoud worden:
- Werking en instellingen gecontroleerd
- Filters gereinigd
- Koelmiddel gecontroleerd (indien van toepassing)
- Eventuele slijtage onderdelen gecheckt
Bij Slimvanhetgasaf.nl kost het gemiddeld tussen de €150 en €250 per jaar, wat relatief laag is in vergelijking met traditionele verwarmingssystemen.
Wat kan er stuk gaan?
Omdat een bodemwarmtepomp weinig bewegende onderdelen heeft, is de kans op storingen klein. Mogelijke aandachtspunten zijn:
- De compressor, die na 15-20 jaar slijtage kan vertonen
- Elektrische componenten (zoals regelunits of sensoren)
- Lekkage in de gesloten bron (zeer zeldzaam)
De bron zelf, eenmaal goed aangelegd, vergt vrijwel geen onderhoud en gaat vaak levenslang mee.
Levensduur tot 25 jaar of langer
Een goed onderhouden bodemwarmtepomp gaat gemiddeld 20 tot 25 jaar mee. De bron in de grond zelf veel langer, vaak wel 50 jaar of meer. Dat maakt het een duurzame investering met een lange gebruiksduur.
Hoe betrouwbaar is een bodemwarmtepomp?
Bodemwarmtepompen staan bekend om hun hoge betrouwbaarheid. Omdat ze geen verbranding gebruiken en in een stabiele omgeving werken (de grond), is de kans op storing of uitval laag. Zeker in vergelijking met lucht warmtepompen, die afhankelijk zijn van wisselende buitentemperaturen, biedt een bodemwarmtepomp een constante en stabiele werking, het hele jaar door.
Is een bodemwarmtepomp iets voor jou?
Een bodemwarmtepomp is een slimme keuze voor wie comfort, energiebesparing en duurzaamheid wil combineren. Het systeem is vooral geschikt voor:
- Nieuwbouwwoningen of bestaande woningen die goed geïsoleerd zijn
- Mensen die op zoek zijn naar een volledig gasloze oplossing
- Woningeigenaren met voldoende ruimte op het perceel voor een bronboring
- Wie bereid is om vooraf te investeren voor jarenlange lage energiekosten
Wanneer wel doen?
- Je hebt al vloerverwarming of overweegt deze (of lage temperatuur radiatoren) aan te leggen
- Je woning is goed geïsoleerd (of je bent van plan dit aan te pakken)
- Je wilt profiteren van subsidies en voorbereid zijn op een gasloze toekomst
Wanneer (nog) niet?
- Je woning is slecht geïsoleerd en een renovatie is (nog) niet haalbaar
- Er is onvoldoende ruimte of toegang voor een boorinstallatie
- Je zoekt een korte termijn-oplossing met lage aanschafkosten
Laat je adviseren door Slimvanhetgasaf.nl
Benieuwd of een bodemwarmtepomp ook past bij jouw woning en wensen? Bij Slimvanhetgasaf.nl krijg je onafhankelijk advies, een helder stappenplan en begeleiding bij subsidieaanvraag en installatie. Vraag hier vrijblijvend een adviesgesprek aan
Wat zeggen onze bodemwarmtepomp klanten over Slimvanhetgasaf.nl?
Wat viel mee?
- De meeste klanten van slimvanhetgasaf.nl geven aan dat de installatie vlotter en netter verliep dan verwacht.
- Ook het adviestraject vooraf wordt als zeer waardevol ervaren, vooral bij complexe situaties zoals bestaande bouw.
- Het systeem werkt stil en automatisch, waardoor je er weinig omkijken naar hebt.
Wat viel tegen?
- Enkele mensen geven aan dat de voorbereidingstijd langer was dan verwacht, vooral vanwege het verkrijgen van een vergunning of planning van de boorinstallatie.
- In oudere woningen viel het aantal benodigde aanpassingen aan het afgiftesysteem (zoals vloerverwarming of extra isolatie) tegen, maar dat bleek achteraf wel de moeite waard.
Tips van onze klanten
- Laat de bodemscan uitvoeren door Slimvanhetgasaf.nl en kies voor een ervaren partner in duurzame warmte.
- Combineer de warmtepomp met zonnepanelen om echt energieneutraal te worden.
- Wees op tijd met aanvragen, want goede installateurs hebben lange wachttijden.
Veelgestelde vragen over bodemwarmtepompen
Wat kost een bodemwarmtepomp?
De totale kosten voor een bodemwarmtepomp liggen gemiddeld tussen de €15.000 en €25.000, inclusief bronboring, installatie en btw. De exacte prijs hangt af van je woning, de benodigde capaciteit en eventuele aanpassingen aan je verwarmingssysteem. Dankzij de ISDE-subsidie kun je tot wel €4.350 subsidie ontvangen, waardoor de netto investering lager uitvalt.
Is een bodemwarmtepomp beter dan een luchtwarmtepomp?
Een bodemwarmtepomp is efficiënter en stiller, vooral in de winter dankzij de constante temperatuur in de grond. Het rendement ligt doorgaans hoger dan bij een lucht-water warmtepomp. Wel is de aanschafprijs hoger en de installatie complexer. Bij voldoende ruimte en goede isolatie is een bodemwarmtepomp vaak de meest toekomstbestendige oplossing.
Hoe werkt een bodem-water warmtepomp?
Een bodem-water warmtepomp haalt warmte uit de grond via een gesloten of open bron. Deze warmte wordt via een warmtepomp omgezet in bruikbare energie voor het verwarmen van je woning en tapwater. In de zomer kan het systeem ook passief koelen door de koelte uit de bodem te benutten.
Kun je ook koelen met een bodemwarmtepomp?
Ja, een bodemwarmtepomp kan naast verwarmen ook koelen en dat vaak op een zeer energiezuinige manier. Dit heet passieve koeling: hierbij stroomt de koelere bodemtemperatuur direct door het afgiftesysteem, zoals vloerverwarming, zonder dat de compressor actief hoeft te werken. Ideaal voor warme zomers!
Hoeveel ruimte heb je nodig voor een bodemwarmtepomp?
Voor de bronboring heb je buiten voldoende ruimte nodig, meestal in de tuin. Bij een verticale boring is vaak een werkgebied van minimaal 1,5 x 1,5 meter nodig, bereikbaar voor een boorinstallatie. De binnenunit neemt ongeveer evenveel ruimte in als een grote koelkast en wordt vaak geplaatst in de bijkeuken of technische ruimte. Een goede toegankelijkheid van het perceel is cruciaal voor de installatie.
Koen Revet
Koen Revet is de oprichter van Slimvanhetgasaf.nl en helpt als verduurzamingsspecialist huiseigenaren bij de overstap naar een energiezuinig en gasloos huis. Met slimme oplossingen, duidelijke communicatie en zorgeloze installatie maakt hij verduurzamen begrijpelijk én haalbaar.